Polskie osiedle w Wolnym Mieście Gdańsku nosiło nazwę Polenhof i znajdowało się
we Wrzeszczu. W skład Polenhofu wchodziły: szeregowe domy z czerwonej cegły
z malutkimi ogródkami, kościół św. Stanisława, boisko klubu sportowego Gedania
oraz ogromny gmach Bratniaka (organizacji Politechniki Gdańskiej) przy
Alei Legionów. Mieszkający na tym osiedlu Polacy pracowali na polskiej kolei,
Poczcie Polskiej, w Komisariacie Generalnym RP oraz porcie.
Polenhof stanowił, obok Gimnazjum Polskiego, centrum życia narodowego
w Gdańsku. Znajdował się tutaj Bratniak – tak popularnie nazywano budynek,
w którym mieściły się akademiki dla polskich studentów i studentek Politechniki
Gdańskiej (Polski Dom Akademicki) i Zarząd Bratniej Pomocy. Odbywały się w nim
różnego rodzaju spotkania polonijne, harcerskie i świetlicowe. Wartości patriotyczne
krzewili również sportowcy na boisku Gedanii. Obok prężnie działającej sekcji
męskiej, która słynęła z piłki nożnej, sukcesy w gimnastyce i piłce ręcznej odnosiły
kobiety.
Centrum życia religijnego stanowił kościół św. Stanisława. Proboszczem w nim był
ksiądz Bronisław Komorowski. Co tydzień, o godzinie dziesiątej na mszę zjeżdżali
Polacy i Polki ze wszystkich zakątków Wolnego Miasta Gdańska. Była to dobra
okazja do spotkania się i porozmawiania w ojczystym języku.
W latach trzydziestych XX w. Gdańsk nie był bezpiecznym miejscem dla Polaków
i Polek. Hitlerowcy coraz bardziej szykanowali ludność pochodzenia polskiego.
Mieszkańcy Polenhofu stali się ludźmi drugiej kategorii.
Szczególną rolę w obronie polskich tradycji i języka odegrały kobiety. Pracowały
społecznie w świetlicach, ochronkach, drużynach harcerskich i organizowały zbiórki
na cele charytatywne. Zadania gdańszczanek w Polenhofie to przede wszystkim
ciężka praca na rzecz krzewienia kultury polskiej i walki z wynarodowieniem.
Krótka trasa, którą za chwilę rozpoczniecie przybliży Wam wielkie posłannictwo
kobiet w historii Wolnego Miasta Gdańska i ukaże niesamowitą